We spreken 1985. Ik startte mijn eerste, echte baan bij een handelsbedrijf. Een leuk en vooral spannend avontuur. De inwerkperiode bestond uit een kop koffie, een warme hand van de directeur, een rondleiding van 10 minuten door het bedrijf (je moet toch een beetje weten waar je wat kan vinden) en ik kon aan de slag aan als commerciële trouble shooter. In een omgeving waar hydrauliek een hoofdrol speelde.
Nu moet je weten dat ik mezelf al dodelijk kan verwonden met een nagelvijl, laat staan dat ik een gesprek goed kan leiden over techniek met monteurs met meer dan 35 jaar aan ervaring in de wereld van autolaadkranen én hydraulische werkplaatspersen. Dus, als niemand jou leert hoe het moet, wat doe je dan? Juist: je kopieert collega’s van wie jij vermoed dat zij het wel weten. Nu is kopiëren van het gedrag van anderen helemaal geen verkeerde leerstijl. Sterker, als mensen hebben wij hierdoor juist weten te overleven. Door het gedrag van anderen te kopiëren, begonnen we op deze anderen te lijken en was jij juist veilig. Een groep wil namelijk geen uitzonderingen doch juist gelijkgestemden.
Meer dan 65% van het gedrag dat jij nu als volwassenen neerzet, heb jij echter overgenomen van jouw ouders. Dat heeft jou gebracht waar je nu staat. Kortom, kopiëren is een super leerstijl… mits je wel de juiste personen kopieert. Zo ging het bij mij dus ook fout. Collega en manager Leo had in die tijd een aanpak die op de lange termijn helemaal niet zo effectief bleek te zijn. Pas nadat ik als junior trainer alles leerde over vaardigheden, gedrag, gespreksstructuren en strategieën, was ik in staat om zelf keuze te maken wat het beste in elke situatie was. Mijn ogen gingen echt open: hoe had ik je afgelopen jaren überhaupt vorm kunnen geven aan mijn vak, en bereiken wat we tot op dat moment bereikt hadden. Nu was ik de regisseur over de kwaliteit van mijn eigen gesprekken met klanten.
We zijn weer terug in 2018. Dagelijks ontmoet ik medewerkers van bedrijven die de afgelopen jaren geen ander inwerktraject hebben gehad als ik destijds. Die ook de verkeerde collega als rolmodel hebben gekozen. Vaak zijn deze rolmodellen medewerkers die al langere tijd rondlopen en een sterke sociale positie in het team hebben. Maar zetten zij daarmee ook de juiste performance neer wat anderen collega’s weer kunnen kopiëren?! En juist hiervoor heb je een externe expert nodig die – los van de sociale banden en krachten binnen een team – objectief kan kijken of de performances van alle teamleden in lijn liggen met de strategie van het bedrijf. Een trainer dus!
Bezuinig dus niet op het verkeerde, besef dat ook jij onderdeel van de groep uitmaakt en daardoor niet meer zo objectief bent als je idealiter zou willen zijn….